Kolendra siewna (Coriandrum sativum) to jednoroczna roślina z rodziny selerowatych. Często bywa nazywana pieprzem polskim albo chińską pietruszką. Pochodzi prawdopodobnie z Bliskiego Wschodu i Europy Południowej, jednakże od tysiącleci znana jest również w Azji. Jest powszechnie stosowana od czasów starożytnych w kuchni i medycynie ludowej.
Jej nazwa pochodzi od greckiego słowa coris (co znaczy: pluskwa, gryźć) ze względu na to, że świeże liście oraz niedojrzałe owoce kolendry posiadają nieprzyjemny zapach pluskwy (znikający dopiero wówczas, gdy roślina dojrzeje) lub też z powodu wyglądu młodych nasion, przypominających europejską pluskwę domową Cimex lectularius.
Najstarsze wzmianki na jej temat znaleźć można w Biblii (w Księdze Liczb kolor manny porównany został z barwą kolendry), egipskich papirusach oraz sanskryckich tekstach. Została nawet znaleziona w grobowcu Tutenchamona (jako że roślina ta nie rośnie dziko w Egipcie, naukowcy doszli do wniosku, że musiała być tam uprawiana). W Polsce pojawiła się w czasach pierwszych Piastów. W średniowieczu uważano ją za afrodyzjak. Chińczycy wierzyli z kolei, że nasiona kolendry zapewniają nieśmiertelność.
Kolendra siewna – właściwości
W ziołolecznictwie wykorzystuje się owoc kolendry oraz olejek eteryczny. Owoce posiadają właściwości rozkurczające i żółciopędne. Zmniejszają napięcie przewodów żółciowych, przez co ułatwiają przepływ żółci i soku trzustkowego do dwunastnicy, czego efektem jest skuteczne pobudzenie trawienia.
Olejek jest natomiast otrzymywany w wyniku destylacji z parą wodną wysuszonych i dojrzałych owoców. Zawiera linalol, który rozkurcza mięśnie gładkie dróg żółciowych oraz przewodu pokarmowego, w tym jelit. Wykazuje działanie wiatropędne. Po rozkurczeniu napięcia mięśniowego, poprawie ulega perystaltyka jelit oraz przechodzenie gazów. Olejek z kolendry cechuje się również właściwościami przeciwbakteryjnymi, co zostało potwierdzone przez portugalskich naukowców z Uniwersytetu Beira Interior i przedstawione na łamach „Diario de Noticias”. Przeprowadzone badania wykazały, że olej z kolendry niszczy błony komórkowe nawet tak groźnych bakterii, jak E. Coli i salmonella.
Działanie i zastosowanie kolendry
Ze względu na swe właściwości, wyciąg z owoców kolendry oraz olejek są często stosowane w preparatach na niestrawność oraz pobudzających wydzielanie żółci. Dzięki działaniu wiatropędnemu, sprawdzą się również w bólach brzucha spowodowanych wzdęciami. Działają łagodząco, dlatego też mogą być używane jako środek wspomagający w przypadku zapalenia błony śluzowej żołądka i w biegunkach. Można je również włączyć do diety wspierającej oczyszczanie wątroby.
Napary z owoców kolendry charakteryzują się gorzkim smakiem, dzięki czemu po ich wypiciu pobudzone zostaje wydzielanie śliny i soku żołądkowego. Można je więc wykorzystywać celem zwiększenia apetytu nawet u dzieci.
Należy jednakże wiedzieć, że owoce kolendry zawierają czynnik przeciwwitaminowy (anty B1) odporny na temperaturę. Przy długotrwałym stosowaniu powoduje on niedobory witaminy B1, dlatego też spożywając regularnie kolendrę, należy też zadbać o uzupełnienie diety we wspomnianą witaminę.
