Melisa lekarska (z łac. Mellissa officinalis)

Melisa lekarska (z łac. Mellissa officinalis) to wieloletnia roślina z rodziny jasnotowatych, występująca
naturalnie w śródziemnomorskim klimacie, a w Polsce głównie jako gatunek uprawiany. Posiada
silnie rozgałęzioną łodygę pokrytą drobnymi włoskami oraz liście o ząbkowanych brzegach i
sercowatym kształcie. Ze względu na charakterystyczny cytrynowy aromat, jaki wydziela po
zmiażdżeniu i roztarciu liści, melisa nazywana jest również „cytrynowym zielem”, „pszczelnikiem” lub
„rojownikiem”. Nazwę swą zawdzięcza greckiej mitologii – Melisa to bowiem imię jednej z nimf, która
tak naprzykrzała się Zeusowi, że ten przemienił ją w roślinę o cudownym zapachu, zwabiającym
wszystkie owady z okolicy.

Ponad 2000 lat skuteczności

Melisa jest wykorzystywana w fitoterapii od ponad 2000 lat. Już w I wieku grecki lekarz i mędrzec
Dioskurydes, uważany za ojca farmakologii, polecał ją jako remedium na bóle po ukąszeniach
owadów, zaburzenia menstruacyjne, kolkę i dolegliwości reumatyczne, a wiele wieków później
średniowieczny medyk i alchemik Paracelsus rekomendował ją na ukojenie nerwów.

Melisa – właściwości

Ze względu na szereg wyjątkowych składników i właściwości, w ziołolecznictwie powszechnie
wykorzystywane są liście melisy (Folium Melissae). Zawierają one olejek eteryczny, który obejmuje
m.in. cytral, cytronelal, kariofilen i inne substancje o działaniu obniżającym próg wrażliwości układu
nerwowego, rozkurczającym mięśnie gładkie jelit, a także przeciwwirusowym i przeciwbakteryjnym.
W składzie melisy znaleźć można również żywice, garbniki (taniny), witaminę C oraz flawonoidy o
antyoksydacyjnych właściwościach, fenolokwasy (m.in. kawowy) o działaniu przeciwzapalnym i śluzy
pomagające w osłanianiu błon śluzowych górnych dróg oddechowych. Liście zawierają także cenny
kwas rozmarynowy o antyoksydacyjnym, przeciwwirusowym i przede wszystkim uspokajającym
działaniu.

Melisa – herbata o wszechstronnym działaniu

Roślina ta jest często wykorzystywana w kuchni (jako przyprawa oraz w produkcji likierów i nalewek),
kosmetyce (tonik do przemywania twarzy czy płukanka do włosów), aromaterapii oraz przede
wszystkim w ziołolecznictwie – jako działająca uspokajająco herbata. Melisa w formie naparu
wspomaga prawidłowy sen oraz niweluje stres, napięcie i uczucie niepokoju. Ponadto wspiera
procesy trawienne i łagodzenie bólu miesiączkowego. Polecana jest w przypadku stanów nerwowych
i trudności z zasypianiem. Wpływa pozytywnie na dobre samopoczucie i zdrowy, spokojny sen.
Melisa dla dzieci

Napary z melisy – odpowiednio dawkowane – mogą pić również dzieci i kobiety w ciąży. W przypadku
kobiet ciężarnych, herbatka z melisy może łagodzić mdłości, działać wyciszająco i uspokajająco oraz
ułatwiać zasypianie. Należy jednak pamiętać, by na wszelki wypadek skonsultować decyzję o jej
spożywaniu z lekarzem.

W przypadku niemowląt, osłodzona miodem herbatka z melisy może być podawana po konsultacji z
lekarzem w przypadku dolegliwości pokarmowych. Ma ona działanie rozkurczające, przynosi więc
ulgę w kolkach, które mogą się pojawić np. przy rozszerzaniu diety malucha. U starszych dzieci napar
z melisy działa uspokajająco oraz wspomagająco na układ trawienia.

Herbatkowy poradnik